Od 1 stycznia 2024 roku w 7 województwach Polski obowiązuje zakaz używania kopciuchów. Razem dbajmy o środowisko!
Odkryj raport "Drapieżny Zielony (Nie)Ład" przygotowany na zlecenie NSZZ Solidarność, analizujący wyzwania i możliwości zielonego ładu na XXXIII Forum Ekonomicznym w Karpaczu.
W niniejszym raporcie szczegółowo analizujemy Europejski Zielony Ład pod kątem politycznym, ekonomicznym i prawnym. Zielony Ład według ekspertów nie tylko ogranicza suwerenność państw narodowych, ale wprowadza kosztowne i nieefektywne regulacje. Szczególnie obciąża gospodarki krajowe, w tym sektor energetyczny, co prowadzi do negatywnych skutków społeczno-gospodarczych.
Analiza Polityki Europejskiego Zielonego Ładu
Europejski Zielony Ład wprowadzony przez Komisję Europejską budzi poważne kontrowersje, zarówno w kontekście wpływu na suwerenność państw narodowych, jak i skutków ekonomicznych. Poniżej przedstawiamy pierwsze w historii opracowanie – analizę głównych problemów związanych z tymi regulacjami oraz zagrożeniami wynikającymi z polityki klimatycznej Unii Europejskiej.
Analiza:
1. Polityka Przemocowa Komisji Europejskiej
Europejski Zielony Ład jest przykładem manipulacji i nadmiernej ingerencji w suwerenność państw narodowych. To już nie tylko ideologia, ale przede wszystkim pretekst i narzędzie do zawładnięcia społeczeństwami i gospodarkami, wręcz ich skolonizowania.
Od lat Komisja Europejska wdziera się w domenę Państw Narodowych – odbiera im prerogatywy i bezprawnie ogranicza ich rolę wobec obywateli oraz uczestników rynku.
Zielony Ład skutecznie prowadzi politykę przemocową. Jest narzędziem służącym do manipulacji oraz podporządkowywania państw narodowych.
2. Wydatki Publiczne na Nieistotne Cele
Ukierunkowanie wydatków publicznych na cele niezwiązane z poprawą bezpieczeństwa prowadzi do obciążenia gospodarek zbędnymi kosztami.
Europejski Zielony Ład można postrzegać jako element działań dywersyjnych wpisujących się w model wojny hybrydowej.
Państwa narodowe obciążane są niepotrzebnymi kosztami, które blokują ich potencjał rozwojowy.
3. Kosztowna Energia
Narzucanie standardów produkcji energii, które nie są uzasadnione konkurencją krajową ani międzynarodową, prowadzi do wysokich kosztów społeczno-gospodarczych.
Wysokie koszty energii powodują ubożenie gospodarstw domowych oraz pogarszają kondycję mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw.
Te sektory, gdzie udział energii w kosztach produkcji jest wysoki, mogą napotkać masowe upadłości, co dodatkowo obciąża budżety państw.
4. Fałszywe Wybory Konsumenckie
Propaganda klimatyczna wpływa na dokonywanie błędnych wyborów konsumenckich przez społeczeństwa.
Społeczeństwa, zmanipulowane przez propagandę, wybierają produkty i usługi pasujące do wyimaginowanej gospodarki zeroemisyjnej.
Krajowi przedsiębiorcy stają się tylko dystrybutorami rozwiązań produkowanych głównie w Chinach, nie zaś twórcami innowacji.
5. Eksport Zanieczyszczeń
Europa w rzeczywistości eksportuje zanieczyszczenia środowiskowe do innych regionów globu, fałszując osiągnięcia transformacji klimatycznej.
Kontynent ten przeistacza się w przestrzeń konsumującą produkty, których utylizacja w przyszłości jest niemożliwa.
Europa udaje transformację klimatyczną, a de facto niszczy środowisko w innych częściach świata.
6. Piramida Finansowa Zeroemisyjności
Tworzona jest piramida finansowa oparta na ideologii, której finansowanie opiera się głównie na środkach publicznych, tj. podatkach.
Politycy i aktywiści poddają się mirażowi transformacji klimatycznej, pozwalając na ogromną interwencję państwa w rynki i sektory.
Koszty Zielonego Ładu w Polsce do 2030 roku mogą sięgnąć setek miliardów złotych, jednak pełny budżet tej transformacji nie został jeszcze oszacowany.
Wysokie Koszty Zielonego Ładu dla Polski
Opozycja Polaków wobec Europejskiego Zielonego Ładu
W kwietniu 2024 roku większość Polaków nie popiera Europejskiego Zielonego Ładu, który uważany jest za politykę autorytarną, z narzuconymi rozwiązaniami niezgodnymi z interesami narodowymi.
Analiza:
7. Brak poparcia dla Zielonego Ładu
Polacy wyraźnie sprzeciwiają się Europejskiemu Zielonemu Ładowi w jego obecnej formie.
Większość społeczeństwa odrzuca większość z 21 proponowanych rozwiązań tej polityki, co wskazuje na brak demokratycznych mechanizmów przy jej wprowadzaniu. Polityka ta staje się symbolem autokratyzmu władz europejskich, które nie biorą pod uwagę opinii obywateli państw członkowskich.
8. Silny sprzeciw społeczny
Badania pokazują, że 42,9% Polaków opowiada się za wprowadzeniem istotnych zmian w Europejskim Zielonym Ładzie, podczas gdy 34,9% popiera całkowite odrzucenie tej polityki.
Tylko niewielka część, 19,0%, sugeruje, że powinny zostać wprowadzone niewielkie poprawki. Bezkrytyczne poparcie dla Zielonego Ładu deklaruje jedynie 3,3% społeczeństwa, co wyraźnie wskazuje na głęboką niepopularność tej inicjatywy.
9. Postulat referendum
Większość Polaków, 56,5%, postuluje przeprowadzenie ogólnokrajowego referendum w sprawie Zielonego Ładu.
Postawa ta świadczy o potrzebie demokracji bezpośredniej, której władze europejskie, według Polaków, odmawiają. Referendum traktowane jest jako jedyna droga, by obywatele mogli wyrazić swoje zdanie w tej kluczowej kwestii, której wprowadzenie bez konsultacji może prowadzić do powstania państwa autorytarnego, kontrolującego decyzje i wolność obywateli.
10. Wzrost eurosceptycyzmu przy zachowaniu wsparcia dla UE
W kwietniu i maju 2024 roku wzrósł poziom eurosceptycyzmu w Polsce, ale mimo to 63,1% Polaków nadal popiera pozostanie Polski w Unii Europejskiej.
Zdecydowana większość, 62,2%, opowiada się za koncepcją Europy Ojczyzn, odrzucając centralizację Unii Europejskiej. Jedynie 11,5% Polaków popiera federalizację UE, a 3,2% unifikację. 12,0% społeczeństwa to zdecydowani przeciwnicy Unii Europejskiej.
Niezgodność Europejskiego Zielonego Ładu z Konstytucją RP
Europejski Zielony Ład a prawa konstytucyjne w Polsce
Koncepcja Europejskiego Zielonego Ładu i niektóre z jego szczegółowych rozwiązań są sprzeczne z postanowieniami Konstytucji RP. Narzucają zmiany, które podważają fundamentalne prawa obywateli.
Analiza:
11. Niezgodność z Konstytucją RP
Europejski Zielony Ład w swojej koncepcji oraz szczegółowych rozwiązaniach narusza postanowienia Konstytucji RP. Istotne założenia tego planu stoją w sprzeczności z fundamentalnymi zasadami zapisanymi w polskiej ustawie zasadniczej. Wprowadzenie tak szeroko zakrojonych zmian w społeczeństwie i gospodarce narusza suwerenność konstytucyjną Polski, która nie powinna być ograniczana przez odgórne unijne regulacje.
12. Zgodność z artykułami Konstytucji
Kluczowe założenia Zielonego Ładu nie są zgodne z art. 1 i art. 30 Konstytucji, które dotyczą godności człowieka i wolności, jak również z art. 2 i art. 5, które gwarantują społeczną gospodarkę rynkową i ochronę suwerenności państwa. Zastąpienie mechanizmów rynkowych zasadami "poprawności klimatycznej" narusza fundamentalne zasady wolnej konkurencji i swobodnej działalności gospodarczej, co uderza w art. 20 Konstytucji, który stanowi o społecznej gospodarce rynkowej.
Dodatkowo, art. 21 Konstytucji, który mówi o ochronie własności, oraz art. 31 ust. 3, dotyczący ograniczania wolności i praw obywatelskich, są również naruszane przez Zielony Ład. Wprowadzenie wymuszonych regulacji bez możliwości alternatywy godzi w prawo obywateli do ochrony życia prywatnego i rodzinnego (art. 47) oraz naraża na naruszenie ochrony konsumentów zapisanej w art. 76 Konstytucji.
13. Przekroczenie kompetencji unijnych
Regulacje wprowadzone w ramach Europejskiego Zielonego Ładu wykraczają poza zakres kompetencji, które zgodnie z art. 90 ust. 1 Konstytucji RP mogą być przekazane organizacjom międzynarodowym. Przekazanie kompetencji nie oznacza jednak zgody na ingerencję w sposób życia obywateli. Unia Europejska nie powinna mieć prawa do narzucania obywatelom Polski jedynie jednej, narzuconej drogi w kwestii zmian społeczno-gospodarczych, bez pozostawienia możliwości wyboru i autonomii.
14. Arbitralność i bezalternatywność
Europejski Zielony Ład cechuje się arbitralnością i nieproporcjonalnością w stosunku do potrzeb państw członkowskich. Zasady narzucone przez Unię Europejską są bezalternatywne i zmuszają Polskę do rezygnacji z możliwości samodzielnego stanowienia o losie swoich obywateli. To zaplanowane przekształcenie Unii Europejskiej wiąże się z utraceniem suwerenności, co jest równoznaczne z naruszeniem zasad konstytucyjnych Polski, które wykluczają taką rezygnację.
Wpływu Zielonego Ładu na polski system podatkowy i budżet
Analiza:
15. Wyzwania dla Polskiego Systemu Podatkowego
Implementacja Zielonego Ładu i Paktu Klimatycznego w Polsce w określonych przez UE ramach czasowych stawia przed polskim systemem podatkowym ogromne wyzwania. Obecny system nie jest przystosowany do przyjęcia wprowadzonych ograniczeń i nakazów, co może prowadzić do kilku poważnych konsekwencji:
Wzrost Wydatków Budżetowych: Wprowadzenie nowych regulacji wiąże się z drastycznym wzrostem wydatków budżetowych, co zuboży społeczeństwo i podatników prowadzących działalność gospodarczą, zarówno rolniczą, jak i pozarolniczą.
Spadek Wpływów z Podatków: Realizacja Zielonego Ładu będzie skutkować znacznym spadkiem wpływów z najważniejszych podatków. Ograniczenie konsumpcji towarów i usług wysokoemisyjnych, w tym paliw silnikowych, wpłynie na wzrost cen dóbr konsumpcyjnych i może przyczynić się do spadku konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych.
Koszty Implementacji: Wprowadzenie tak znaczących zmian wymaga ogromnych nakładów finansowych, których Polska i jej obywatele obecnie nie są w stanie ponieść.
16. Globalne Konsekwencje i Skutki Ekonomiczne
Wprowadzenie Zielonego Ładu i Paktu Klimatycznego wiąże się z wieloma ryzykami, zarówno na poziomie krajowym, jak i globalnym:
Spadek Dochodów Budżetowych: Istnieje ryzyko spadku dochodów budżetowych z opodatkowania pośredniego sektorów wysokoemisyjnych oraz handlu towarami i usługami objętymi nowymi regulacjami. Szacunkowe straty mogą wynieść około 30-35% rocznie w początkowym okresie, z możliwym dalszym pogorszeniem sytuacji.
Wpływ na Podatki Dochodowe: Wzrost kosztów w sektorze przedsiębiorstw oraz spadek zatrudnienia w sektorze wysokoemisyjnym mogą prowadzić do spadku wpływów z podatków dochodowych, nawet o 50-55%.
Dochody z Ubezpieczeń Społecznych i Zdrowotnych: Spadek zatrudnienia w sektorze wysokoemisyjnym może również wpłynąć na dochody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Narodowego Funduszu Zdrowia, z możliwym spadkiem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne o 25-30%.
Podsumowanie
Bez globalnego porozumienia, zmniejszenie emisji CO2 przez UE może mieć ograniczony wpływ na globalne emisje, ponieważ inne kraje mogą zwiększyć swoje emisje. UE odpowiada jedynie za 7% światowych emisji gazów cieplarnianych, co podkreśla znaczenie szerokiego, międzynarodowego działania w walce ze zmianami klimatycznymi.
Koszty i wyzwania związane z wdrażaniem Zielonego Ładu
Analiza:
17. Koszty Wdrożenia Zielonego Ładu
Implementacja Zielonego Ładu w ramach polityki Unii Europejskiej wiąże się z olbrzymimi kosztami zarówno dla gospodarki, jak i dla społeczeństwa. Mimo że pełna realizacja zamierzeń Zielonego Ładu nie jest możliwa, to już sama próba jego wdrożenia prowadzi do stagnacji europejskich gospodarek, co jest widoczne w obecnych realiach. Koszty ponoszone przez społeczeństwo będą gigantyczne, a ich długotrwały wpływ może zahamować rozwój wielu sektorów.
18. Główne Obszary Zielonego Ładu i Ich Skutki
W opracowaniu przedstawiono cztery kluczowe obszary związane z realizacją Zielonego Ładu, które znacząco wpłyną na gospodarki państw członkowskich UE, w tym Polski:
Efektywność energetyczna budynków: Modernizacja budynków zgodnie z wymogami Zielonego Ładu będzie wymagać olbrzymich inwestycji, co podniesie koszty dla właścicieli nieruchomości i państwowych budżetów.
Systemy handlu pozwoleniami na emisje CO2 (ETS 1 i ETS 21): Handel emisjami CO2 w ramach systemów ETS wiąże się z dodatkowymi obciążeniami dla przedsiębiorstw, co wpłynie na konkurencyjność, a także na koszty produkcji w wielu sektorach gospodarki.
Rozwój alternatywnych środków transportu: Inwestycje w niskoemisyjne formy transportu są konieczne, ale ich koszty są niezwykle wysokie, co oznacza większe wydatki publiczne i prywatne, a także potencjalne podwyżki cen usług transportowych.
Koszty energii elektrycznej dla odbiorców: Zmiana struktury wytwarzania energii i wprowadzenie odnawialnych źródeł energii spowodują wzrost kosztów energii elektrycznej dla konsumentów, zarówno indywidualnych, jak i przedsiębiorstw.
19. Analiza Kosztów Produkcji Energii Elektrycznej
Analizy kosztów produkcji energii elektrycznej pokazują, że mimo wprowadzenia systemu handlu pozwoleniami na emisje CO2 (ETS), produkcja energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak farmy wiatrowe i fotowoltaiczne, jest znacznie droższa w porównaniu do tradycyjnych elektrowni węglowych.
Koszt produkcji energii wynosi:
Elektrownie węgla brunatnego: 535 PLN/MWh,
Elektrownie węgla kamiennego: 610 PLN/MWh,
Farmy wiatrowe lądowe: 754 PLN/MWh,
Farmy fotowoltaiczne: 819 PLN/MWh.
Wyniki te wskazują, że koszty produkcji energii z OZE są znacznie wyższe niż z węgla, co prowadzi do wzrostu kosztów energii dla odbiorców końcowych, co może dodatkowo obciążyć gospodarki państw członkowskich UE oraz społeczeństwa.
Wyzwania i zagrożenia dla polskiego systemu energetycznego w kontekście Zielonego Ładu
Analiza:
20. Wpływ Europejskiego Zielonego Ładu na Energetykę i Gospodarkę
Europejski Zielony Ład to kompleksowy zestaw rozporządzeń i dyrektyw, które mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, a tym samym zapobieganie zmianom klimatycznym. W polskim kontekście, jednak bezrefleksyjne wdrażanie tych regulacji, szczególnie w obszarze energetyki, może przynieść poważne skutki, takie jak załamanie sektora energetycznego, utrata konkurencyjności polskiej gospodarki, a także pogłębiająca się pauperyzacja społeczeństwa.
21. Nasycenie Systemu Elektroenergetycznego Niestabilnymi OZE
Analiza pokazuje, że polski system elektroenergetyczny ma ograniczoną zdolność do przyjęcia dużych ilości niestabilnych odnawialnych źródeł energii (OZE). Kluczowe czynniki uwzględnione w badaniach obejmują:
Współczynnik EROI (energy return on investment), który mierzy efektywność energetyczną różnych technologii.
Potrzebę inwestycji stabilizujących OZE, szczególnie w okresach, kiedy nie ma wiatru ani słońca, co podnosi koszty transformacji.
Potencjał budowy elektrowni szczytowo-pompowych jako magazynów energii, co mogłoby poprawić stabilność systemu.
Z przeprowadzonych analiz wynika, że udział energii z niestabilnych OZE w polskim miksie energetycznym nie powinien przekroczyć 30% całkowitej produkcji energii elektrycznej, aby system pozostał stabilny.
22. Rola Energii Jądrowej i Bloków Węglowych w Transformacji
W długoterminowej perspektywie podstawą polskiego systemu energetycznego powinny być elektrownie jądrowe, które zapewnią stabilne dostawy energii. Do momentu uruchomienia takich jednostek konieczna jest modernizacja i dalsza eksploatacja bloków węglowych. Plan ten nie opóźnia transformacji energetycznej, lecz wskazuje na potrzebę pilnych działań, w tym:
Modernizacji starych bloków węglowych,
Budowy magazynów energii w postaci elektrowni szczytowo-pompowych,
Rozwoju energetyki jądrowej, co jest kluczowe dla długoterminowej stabilności i niskiej emisyjności.
23. Modernizacja Ciepłownictwa i Rozwój OZE
Transformacja sektora energetycznego wymaga również modernizacji ciepłownictwa, szczególnie rozwijania systemów kogeneracyjnych, które umożliwią magazynowanie ciepła i chłodu. Istotnym wyzwaniem przy budowie farm wiatrowych jest zachowanie odpowiednich odległości między turbinami oraz innymi obiektami, aby zapewnić prawidłowy przepływ powietrza.
Przewymiarowanie instalacji OZE, ze względu na niską gęstość energii, jaką te technologie generują, może prowadzić do zajęcia znacznych obszarów kraju (nawet kilkunastu procent powierzchni Polski). To może hamować rozwój przemysłu oraz budownictwa mieszkaniowego, co stanowi dodatkowy problem w planowaniu przestrzennym kraju.
Referendum ws. Zielonego Ładu – Aż 56,5% Polaków domaga się przeprowadzenia referendum na temat dalszej implementacji Europejskiego Zielonego Ładu w Polsce.
Transformacja energetyczna i wyzwania związane z Zielonym Ładem
Analiza:
24. Zielony Ład i Transformacja Energetyczna: Wyzwania i Możliwości dla Polski
Europejski Zielony Ład zakłada dekarbonizację kluczowych sektorów gospodarki, takich jak przemysł wydobywczy, budownictwo, transport oraz mobilność. Proces ten ma na celu ekologiczne przekształcenie polskiej gospodarki, jednak brak jasnego scenariusza likwidacji kopalń utrudnia ocenę rzeczywistych kosztów, jakie Polska będzie musiała ponieść. Kraj stoi przed wieloma wyzwaniami, ale i szansami związanymi z polityką Zielonego Ładu i programem "Fit for 55".
W latach 2021-2027, Polska może otrzymać około 170 miliardów euro z polityki spójności oraz Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Odporności, a do 2030 roku ta kwota może wzrosnąć do około 250 miliardów euro. Polskie firmy będą miały także dostęp do innych źródeł finansowania. Jednak pieniądze same w sobie nie wystarczą do przeprowadzenia pełnej transformacji energetycznej – konieczne są też strategiczne reformy, zmiany regulacyjne oraz decyzje dotyczące sposobów zastąpienia węgla jako głównego źródła energii.
25. Koszty Transformacji i Nowe Uzależnienia
Przystosowanie polskiej gospodarki do celów Zielonego Ładu i "Fit for 55" może wiązać się z ogromnymi kosztami. Szacuje się, że do 2030 roku wyniosą one około 527 miliardów euro, a dodatkowe koszty mogą sięgać nawet 60 miliardów złotych rocznie, co daje łącznie około 500 miliardów złotych. Koszty te będą zależeć od tempa transformacji oraz dostępności technologii niskoemisyjnych.
Odchodzenie od paliw kopalnych wiąże się także z nowymi zależnościami – szczególnie od metali ziem rzadkich, które są kluczowe dla rozwoju ekologicznego i cyfrowego społeczeństwa. To nowe uzależnienie może wpłynąć na geopolityczne i gospodarcze decyzje związane z transformacją energetyczną, zmuszając Polskę do podejmowania trudnych wyborów w przyszłości.
Ogromne koszty Zielonego Ładu dla Polski
Analiza:
26. Koszty wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu dla Polski
Realizacja Europejskiego Zielonego Ładu będzie wiązać się z ogromnymi kosztami, które dotkną zarówno sektor publiczny, jak i prywatny. Według wyliczeń francuskiego Institut Rousseau, łączne inwestycje potrzebne do wdrożenia Zielonego Ładu wyniosą 2,4 biliona euro, co przekłada się na ponad 10 bilionów złotych. Dodatkowo, Polska będzie musiała sprostać licznym klimatycznym europodatkom, które obciążą zarówno przedsiębiorstwa, jak i gospodarstwa domowe. Wśród najważniejszych z nich wymienia się:
EU ETS – system handlu emisjami dwutlenku węgla, którego deficyt uprawnień na lata 2021–2030 może kosztować Polskę aż 141 miliardów złotych.
ETS 2 – nowy system handlu emisjami, którego koszt dla przeciętnej rodziny może wynieść od 1,6 tysiąca do 8,6 tysiąca złotych.
Akcyza na węgiel i koks,
Graniczny podatek węglowy (CBAM),
Podatek od nierecyklingowanego plastiku – w latach 2021–2024 Polska będzie musiała wpłacić do budżetu UE 8,6 miliarda złotych z tego tytułu,
Opłata od emisji CO2 przez samochody spalinowe – może doprowadzić do wzrostu cen pojazdów nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych,
Opłaty od autostrad i dróg ekspresowych,
Podatek od rejestracji samochodów spalinowych oraz tzw. opłata środowiskowa od pojazdów spalinowych.
Te liczne obciążenia będą w coraz większym stopniu wpływać na polskie firmy i osoby prywatne, co z czasem może doprowadzić do ogólnego zubożenia społeczeństwa.
27. Ograniczenie wolności i zagrożenia dla suwerenności Polski
Oprócz wysokich kosztów, realizacja Europejskiego Zielonego Ładu wiąże się również z szeregiem regulacji unijnych, które ograniczają wolność gospodarczą. Wśród nich wymienia się m.in.:
Zakaz rejestracji samochodów spalinowych po 2035 roku,
Dyrektywę 2010/31/UE dotyczącą efektywności energetycznej budynków,
ESG (Environmental, Social, Governance) – wytyczne dotyczące odpowiedzialności społecznej firm,
Dyrektywę w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Te regulacje, wraz z kontynuacją polityki dekarbonizacyjnej, mogą doprowadzić do całkowitej utraty przez Polskę kluczowych elementów bezpieczeństwa. Polska może utracić:
Bezpieczeństwo energetyczne – z powodu ograniczenia dostępu do własnych zasobów węgla,
Suwerenność energetyczną – uzależnienie od zewnętrznych źródeł energii,
Bezpieczeństwo żywnościowe – upadek sektora rolnictwa,
Suwerenność żywnościową – wzrost importu żywności.
W efekcie, Polska może popaść w zależność od zewnętrznych czynników gospodarczych i politycznych, co zagraża nie tylko gospodarce, ale nawet biologicznej egzystencji narodu.
Analiza:
28. Zmiany w sektorze rolnym i rolno-spożywczym
Wprowadzenie Europejskiego Zielonego Ładu przyniesie ogromne zmiany w sektorze rolnym i rolno-spożywczym, które będą miały bezpośredni wpływ na całe łańcuchy dostaw, a także na konsumentów jako odbiorców produktów żywnościowych. Zmiany te dotkną wszystkie gospodarstwa rolne w Polsce, bez względu na ich wielkość. Choć przepisy nie oddziałują bezpośrednio na konsumenta, kształtują one jego nawyki, zwłaszcza żywieniowe. Poprzez różne regulacje i ustawodawstwo, można pośrednio wpływać na preferencje konsumenckie i kształtować rynek produktów spożywczych.
29. Zielony Ład a emisje metanu z hodowli bydła
Jednym z kluczowych elementów Zielonego Ładu jest redukcja emisji metanu, co stawia hodowlę przeżuwaczy, zwłaszcza bydła mlecznego i mięsnego, w centrum uwagi jako źródło znaczącej emisji tego gazu. Komisja Europejska dąży do wprowadzenia tzw. dyrektywy metanowej, która ma na celu bilansowanie śladu węglowego w sektorze rolnym, poprzez wskaźniki i przeliczniki dla stad bydła. W ten sposób sektor rolniczy zajmujący się hodowlą bydła staje się jednym z głównych obszarów działań klimatycznych, co prowadzi do jego stygmatyzacji jako „klimatycznego wroga”.
30. Wzrost kosztów produkcji rolnej
Zielony Ład oznacza również znaczącą reformę energetyczną, która przełoży się na wzrost cen środków do produkcji rolnej, zarówno tych wytwarzanych w Polsce, jak i w pozostałych krajach UE. Wzrost kosztów energii oraz innych zasobów spowoduje zwiększenie nakładów finansowych we wszystkich sektorach rolnictwa, w tym produkcji mięsa, mleka, przetworów mlecznych oraz produktów zbożowych. W efekcie, jednostkowy koszt produkcji na hektar lub kilogram wyprodukowanego produktu ulegnie znacznemu podwyższeniu.
31. Konkurencyjność produktów spoza UE
Produkty spoza Unii Europejskiej, gdzie nie obowiązuje tak restrykcyjny reżim prawny, staną się bardziej konkurencyjne w porównaniu do tych produkowanych w krajach członkowskich UE. Komisja Europejska podkreśliła, że nie będzie wywierać stałych nacisków na współpracę z krajami trzecimi w zakresie wprowadzania analogicznych reform klimatycznych. Oznacza to, że na rynku europejskim, w tym w Polsce, będą dostępne produkty wytworzone według mniej rygorystycznych standardów, co może prowadzić do nierównej konkurencji między producentami z UE i spoza niej. Konsument będzie miał zatem do wyboru towary z zaostrzonymi standardami unijnymi oraz tańsze produkty importowane.
32. Produkty zastępcze i zmiana nawyków konsumenckich
Zielony Ład otwiera drzwi dla produktów zastępczych, takich jak owady przeznaczone do konsumpcji pośredniej i bezpośredniej. Komisja Europejska wyraźnie sugeruje, że podejmie działania, w tym kampanie marketingowe, w celu promowania tych produktów i przekształcania nawyków żywieniowych konsumentów. Zmiana ta oznacza odejście od dotychczasowych zasad wolnego rynku, gdzie to konsument decydował, czy będzie wegetarianinem, spożywał mięso codziennie, czy też sporadycznie.
Analiza:
33. System EU ETS
EU ETS (European Union Emissions Trading System) to europejski system handlu uprawnieniami do emisji CO2, w którym przedsiębiorstwa zobowiązane są do posiadania odpowiednich uprawnień (European Union Allowance, EUA) na pokrycie emisji dwutlenku węgla wynikających z ich działalności. System ten obejmuje głównie firmy z sektorów energetycznego, ciepłowniczego, stalowego oraz producentów betonu, które generują znaczące ilości CO2.
34. Źródła uprawnień EUA
Zapotrzebowanie na uprawnienia EUA dla instalacji w poszczególnych krajach członkowskich UE jest pokrywane z trzech źródeł. Część z tych uprawnień firmy otrzymują bezpłatnie, na podstawie przydziałów. Kolejna część przydzielana jest państwom członkowskim, które sprzedają je przedsiębiorstwom krajowym, generując przy tym zyski quasi-budżetowe. Jeśli przedsiębiorstwa nie posiadają wystarczającej liczby uprawnień, muszą dokupować je na wolnym rynku, gdzie ceny są zmienne.
35. Brak alternatywy dla instalacji
Przedsiębiorstwa objęte systemem EU ETS nie mają alternatywy wobec tego systemu i są zmuszone do zakupu uprawnień, nawet jeśli ich ceny gwałtownie rosną. Co więcej, do grona kupców dołączają inwestorzy finansowi, którzy skupiają się na maksymalizacji zysków. W warunkach ograniczonej podaży, taka spekulacyjna działalność powoduje presję na wzrost cen EUA, prowadząc do ich nadmiernej aprecjacji.
36. Bańki cenowe na EUA
Analizy statystyczne przeprowadzone na cenach EUA od 1 maja 2017 r. do 30 kwietnia 2023 r. wykazały, że w tym okresie ceny EUA były wielokrotnie poddawane zjawisku tworzenia się baniek cenowych. Metodyka tych testów nie była nigdy podważona, co sugeruje, że ceny EUA mogą być podatne na niestabilność rynkową i spekulacje, wpływając negatywnie na stabilność finansową przedsiębiorstw i konsumentów.
37. Wprowadzenie systemu ETS 2
Od 2027 r. w Unii Europejskiej zacznie obowiązywać nowy system ETS 2, który obejmie emisje CO2 wynikające z ogrzewania budynków (z wyłączeniem ciepła sieciowego) oraz transportu drogowego. ETS 2 wprowadzi nowe obciążenia dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, szczególnie w sektorze transportowym i budowlanym, co zwiększy koszty związane z emisją CO2.
38. Scenariusze kosztów do 2030 r.
Prognozy na rok 2030 obejmują trzy scenariusze kosztów związanych z systemami ETS i ETS 2:
Scenariusz pozytywny: Cena EUA wynosi 120,00 EUR, a ETS 2 45,00 EUR. Koszty dla polskich gospodarstw domowych wyniosą 64,00 mld PLN.
Scenariusz bazowy: Cena EUA wynosi 160,00 EUR, a ETS 2 75,00 EUR. Koszty wzrosną do 91,00 mld PLN.
Scenariusz pesymistyczny: Cena EUA wynosi 200,00 EUR, a ETS 2 100,00 EUR. Koszty osiągną 116,00 mld PLN.
Te prognozy wskazują na znaczące obciążenia finansowe, jakie spadną na polskie gospodarstwa domowe w związku z funkcjonowaniem systemów ETS i ETS 2.
Analiza:
39. Europejski Zielony Ład – Przekształcenie gospodarki i wzorców konsumpcji
Europejski Zielony Ład to inicjatywa mająca na celu radykalną transformację gospodarki Unii Europejskiej, obejmującą zmiany zarówno w sektorze energetycznym, jak i konsumpcyjnym. Przedsięwzięcie to oznacza konieczność restrukturyzacji relacji handlowych UE z jej partnerami międzynarodowymi oraz ustalenie nowych priorytetów w międzynarodowej polityce gospodarczej Europy. Przebudowa europejskiego systemu energetycznego staje się kluczowym elementem tej transformacji, a jej wpływ rozciąga się na wszystkie sektory gospodarki, wpływając również na wzorce konsumpcji.
40. Zagrożenie dla miejsc pracy związanych z handlem zagranicznym
Obecnie ponad 30 milionów miejsc pracy w Unii Europejskiej zależy od handlu zagranicznego. W związku z wprowadzeniem nowych regulacji, takich jak mechanizm dostosowania cen na granicach uwzględniający emisję CO2 (CBAM), europejskie firmy mogą stracić na konkurencyjności na globalnych rynkach. Mechanizm ten, będący formą taryfy węglowej, ma na celu wyrównanie szans dla europejskich producentów, którzy muszą przestrzegać surowych przepisów dotyczących emisji. Jednak może on również negatywnie wpłynąć na import niektórych towarów z Azji, co spowoduje wzrost cen i ograniczenie ich dostępności w UE.
41. Spory handlowe i zmieniające się rynki
Azja, która coraz mniej polega na handlu z Europą, aktywnie poszukuje alternatywnych rynków zbytu. Wprowadzenie mechanizmu CBAM postrzegane jest przez wiele krajów spoza UE jako bariera handlowa, co prowadzi do sporów handlowych i napięć na arenie międzynarodowej. W konsekwencji Unia Europejska staje przed wyzwaniem dostosowania swojej polityki handlowej do nowych realiów globalnych. Zielone regulacje, takie jak CBAM, mogą wywołać poważne skutki geopolityczne i ekonomiczne, prowadząc do osłabienia europejskich gospodarek i pogłębienia trudności w międzynarodowej współpracy handlowej.
Europejski Zielony Ład budzi liczne kontrowersje nie tylko w Polsce, ale i w całej Unii Europejskiej. Jego wdrożenie wiąże się z ogromnymi kosztami i nieefektywnością, co może negatywnie wpłynąć na rozwój gospodarczy krajów członkowskich. Konieczne jest dokładne przeanalizowanie wszystkich aspektów tej polityki oraz wprowadzenie istotnych zmian, aby uniknąć potencjalnych szkód społeczno-gospodarczych.
Opracowania eksperckie i badanie społeczne przygotowane na zlecenie Komisji Krajowej NSZZ Solidarność będą omawiane podczas XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Debata odbędzie się 5 września, a uczestnicy, w tym Bartłomiej Mickiewicz, zastępca przewodniczącego Komisji Krajowej, będą dyskutować na temat wyników tych opracowań oraz ich wpływu na politykę społeczną i gospodarczą. Wydarzenie jest częścią zlecenia NSZZ Solidarność, które ma na celu pogłębienie wiedzy na temat aktualnych wyzwań społeczno-ekonomicznych.
Zatrzymaj Zielony Ład: Podpisz, zanim zrujnują ci życie
Podpisz petycję tutaj
Drapieżny Zielony (Nie) Ład – do pobrania
Pobierz dokument