Od 1 stycznia 2024 roku w 7 województwach Polski obowiązuje zakaz używania kopciuchów. Razem dbajmy o środowisko!
ETS 2 to druga faza Systemu Handlu Emisjami w Unii Europejskiej, wprowadzająca opłatę emisyjną od węgla, gazu i oleju opałowego. Planowane na 2027 roku zmiany mogą znacząco wpłynąć na koszty ogrzewania budynków, skłaniając do poszukiwania alternatywnych źródeł ciepła.
W odpowiedzi na nadchodzące zmiany w zakresie opłat emisyjnych związanych ze spalaniem paliw kopalnych, właściciele budynków staną przed nowymi wyzwaniami finansowymi. Podobnie jak w przypadku sektora energetyki przemysłowej, od 2027 roku przewidywane jest zwiększenie kosztów węgla, gazu i oleju opałowego. Rok wcześniej, w 2026 roku, ma rozpocząć się fundusz wsparcia, który będzie hojniejszy niż znany program Czyste Powietrze. Ten fundusz ma wspierać termomodernizację gospodarstw domowych, których zasoby finansowe nie pozwolą na samodzielne dostosowanie się do nowych regulacji.
Największy wpływ na ceny spodziewany jest w przypadku węgla, prognozując wzrost o około 30% w porównaniu do obecnych cen, oscylujących wokół 1500 zł za tonę. Warto zaznaczyć, że zmiany te nie wpłyną na drewno i pompy ciepła, jednak wzrost popytu może podnieść koszty drewna. Energetyka, będąca przedmiotem inwestycji, nie daje gwarancji, że ceny energii elektrycznej wrócą do poziomu sprzed kilku lat.
Obecnie jednym z najpewniejszych źródeł stabilnych kosztów ogrzewania na przyszłość wydaje się być własne źródło taniej biomasy, takie jak kawałek lasu. Niemniej jednak, ograniczenia wprowadzone w niektórych regionach, związane z zakazem palenia drewnem kawałkowym, mogą stanowić przeszkodę dla tej opcji. Dlatego warto rozważyć innowacyjne rozwiązania:
Kotły zgazowujące drewno: Efektywnie wykorzystują drewno w sposób zgodny z regulacjami, umożliwiając jego spalanie w bardziej kontrolowany sposób.
Kotły na pellet: Idealne tam, gdzie obowiązuje zakaz palenia tradycyjnym drewnem kawałkowym. Pellet to paliwo o wysokiej efektywności i niskiej emisji zanieczyszczeń.
Kotły dwupaliwowe na pellet i drewno: Oferują elastyczność w doborze paliwa, umożliwiając wykorzystanie zarówno pelletu, jak i drewna. Takie rozwiązanie pozwala na dostosowanie systemu grzewczego do zmieniających się warunków i regulacji.
Warto zaznaczyć, że już teraz ETS 2, choć w Polsce mało dyskutowane, to zacznie obowiązywać za dwa lata. Fundusz wsparcia na termomodernizację wystartuje rok wcześniej, a zwiększone koszty zakupu paliw kopalnych pojawią się za trzy lata, dokładnie w styczniu 2027 roku.
Opłata emisyjna ETS 2 będzie wynosić maksymalnie 45 euro za tonę wyemitowanego kopalnego CO2. Przeliczając to na jednostki paliw, oznacza to dodatkowe koszty:
500 zł za tonę węgla kamiennego,
4 grosze za kWh gazu ziemnego lub płynnego,
5 groszy za litr oleju opałowego.
Wartości te nie są stałe, a system handlu emisjami sprawi, że cena emisji będzie stopniowo wzrastać po okresie bezpieczeństwa do 2030 roku.
Rząd przewiduje wsparcie finansowe na termomodernizację i ograniczenie zużycia paliw kopalnych dla gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym. Mimo że kwota wsparcia dla Polski w pierwszych pięciu latach ETS 2 szacowana jest na około 70 miliardów złotych, większa suma niż budżet programu Czyste Powietrze, to nadal budzi obawy dotyczące sprawiedliwego rozdziału tych środków. Istnieje obawa, że dotacje mogą trafić do niewielu beneficjentów, podczas gdy rodziny dotknięte ubóstwem energetycznym mogą nie otrzymać wystarczającej pomocy.
Pomimo niewielkiego zainteresowania społecznego ETS 2 na obecnym etapie, spodziewane są duże zmiany w styczniu 2027 roku, kiedy to konsumenci zobaczą nowe ceny węgla na składach opału.
Warto zaznaczyć, że ETS 2 nie wymaga natychmiastowej zmiany źródła ciepła ani całkowitego zrezygnowania z węgla czy gazu. Istnieje kilka sposobów na efektywne zmniejszenie zużycia paliw kopalnych poprzez niewielkie inwestycje, takie jak dogrzewanie klimatyzacją, małe pompy ciepła jako dodatek do kotła, kolektory słoneczne lub pompa ciepła do podgrzewania ciepłej wody latem, oraz termomodernizacja budynku.
Należy jednak pamiętać o kolizji planowanych działań z zakazami palenia drewnem, które obecnie obowiązują w niektórych regionach Polski. Uchwały antysmogowe zakazują palenia drewnem w różnych formach, co może kolidować z koncepcją faworyzowania tego surowca w ramach ETS 2.
Podsumowując, ETS 2 stanowi kolejny krok w dążeniu do ograniczenia zużycia paliw kopalnych, co wynika zarówno z celów środowiskowych, jak i potrzeby zmniejszenia zależności od importu surowców energetycznych. Mimo to, wprowadzenie tych zmian budzi obawy związane z potencjalnym nierównym rozdziałem środków wsparcia oraz koniecznością dostosowania się do nowych realiów przez właścicieli budynków.