WYMIANA KOTŁÓW BEZKLASOWYCH, PIECA – DO KIEDY MUSISZ POZBYĆ SIĘ KOPCIUCHA?

Sprawdź, czy Twój piec lub kocioł to kopciuch. Dowiedz się o terminach wymiany, dofinansowaniach i popraw jakości powietrza przed 1 maja 2024.

Dlaczego w Polsce pozbywamy się kotłów bezklasowych?

W Polsce pozbywanie się kotłów bezklasowych, czyli starszych pieców węglowych, jest wynikiem rosnącej troski o jakość powietrza oraz zdrowie mieszkańców. Od 1 lipca 2024 roku będzie obowiązywał zakaz użytkowania instalacji pozaklasowych, które nie spełniają wymagań normy PN-EN 303-5:2012, czyli instalacji na paliwo stałe, które nie spełniają minimum 3 klasy. Takie kotły charakteryzują się niską efektywnością spalania i wysoką emisją szkodliwych substancji, które przyczyniają się do smogu i zanieczyszczenia środowiska. W odpowiedzi na te problemy, wprowadzono programy wsparcia, mające na celu wymianę przestarzałych pieców na nowoczesne, bardziej ekologiczne rozwiązania, co pomaga w walce ze smogiem i poprawia jakość życia.

Co to jest kopciuch i dlaczego jest problemem?

Stare kotły, znane potocznie jako kopciuchy, to urządzenia grzewcze, które nie spełniają norm emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Używanie takich pieców prowadzi do zanieczyszczenia powietrza i stwarza zagrożenie zdrowotne.

Wymiana kopciucha: terminy i dotacje

Zgodnie z nowymi przepisami, wymiana kotła powinna nastąpić do określonych terminów. Jeśli Twój piec jest starszy niż 10 lat od daty produkcji lub nie spełnia norm emisji, musisz go wymienić na nowoczesne urządzenie. Istnieją również dotacje na wymianę kotłów, które mogą pokryć część kosztów.

Uchwała antysmogowa: Jak wpływa na wymianę pieca?

W wielu województwach w Polsce obowiązują uchwały antysmogowe, które nakładają obowiązek wymiany starych pieców na bardziej ekologiczne urządzenia grzewcze. Dowiedz się, jak uchwała antysmogowa wpływa na termin wymiany pieca w Twojej okolicy.

Terminy wymiany kotłów dla poszczególnych województw

Województwo Podkarpackie
W województwie podkarpackim obowiązuje uchwała nr LII/869/18 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 kwietnia 2018 r. dotycząca ochrony powietrza.

Ważniejsze terminy:

• 1 czerwca 2018 r. – Zakaz spalania węgla brunatnego, mułów, flotu i ich mieszanek, paliw o ziarnach mniejszych niż 5 mm oraz biomasy o wilgotności przekraczającej 20%.

• 1 stycznia 2022 r. – Zakaz używania kotłów starszych niż 10 lat, bez tabliczki znamionowej lub niespełniających norm emisji (normy PN-EN 303-5:2012).

• 1 stycznia 2024 r. – Zakaz używania kotłów w wieku 5-10 lat, które nie spełniają norm emisji PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2026 r. – Zakaz używania kotłów w wieku do 5 lat, które nie spełniają odpowiednich norm emisji PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2026 r. – Zakaz stosowania kotłów bezklasowych.

• 1 stycznia 2028 r. – Zakaz używania kotłów klasy 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.

Pełna dokumentacja i szczegóły dostępne tutaj.

Województwo Śląskie

Dla województwa śląskiego obowiązuje uchwała nr V/36/1/2017 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 7 kwietnia 2017 r.

Ważniejsze terminy:

• 1 września 2017 r. – Zakaz spalania węgla brunatnego, mułów i flotu, węgla o udziale ziarna 0-3 mm powyżej 15% i biomasy o wilgotności powyżej 20%.

• 1 stycznia 2022 r. – Zakaz używania kotłów starszych niż 10 lat, bez tabliczki znamionowej.

• 1 stycznia 2023 r. – Wymiana kotłów, pieców i kominków, które nie spełniają wymagań norm emisyjnych, chyba że osiągają sprawność min. 80% lub wyposażono je w instalacje odpylające.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakaz używania kotłów w wieku 5-10 lat, które nie spełniają norm emisji PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2026 r. – Zakaz użytkowania kotłów w wieku do 5 lat, które nie spełniają wymaganych norm.

• 1 stycznia 2028 r. – Zakaz używania kotłów klasy 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.

Pełna dokumentacja i szczegóły dostępne tutaj.

Województwo Małopolskie

W województwie małopolskim obowiązują dwie uchwały dotyczące ochrony powietrza.

Ważniejsze terminy:

• 1 lipca 2017 r. – Zakaz używania nowych kotłów i kominków, które nie spełniają norm emisji ekoprojektu.

• 1 lipca 2017 r. – Zakaz spalania mułów i flotów węglowych oraz węgla „miał” zawierającego ponad 15% frakcji poniżej 3 mm.

• 1 lipca 2017 r. – Zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%.

• 1 maja 2024 r. – Obowiązek wymiany bezklasowych kotłów na węgiel lub drewno na urządzenia spełniające normy emisyjne, np. pompy ciepła, kotły gazowe lub olejowe.

• 1 maja 2024 r. – Kominki muszą spełniać normy ekoprojektu lub posiadać co najmniej 80% sprawności cieplnej.

• 1 stycznia 2027 r. – Zakaz użytkowania kotłów spełniających minimalne standardy emisyjne (klasa 3 lub 4 PN-EN 303-5:2012).

Pełna dokumentacja i szczegóły dostępne tutaj.

Województwo Mazowieckie

W województwie mazowieckim obowiązują dwie uchwały antysmogowe: ogólnowojewódzka z 2017 roku oraz zaostrzająca ją uchwała z 2022 roku dla Warszawy i okolicznych powiatów.

Ważniejsze terminy:

• 11 listopada 2017 r. – Zakaz montowania kotłów, które nie spełniają norm emisji ekoprojektu.

• 1 lipca 2018 r. – Zakaz spalania mułów, flotokoncentratów węglowych oraz paliw zawierających biomasy o wilgotności powyżej 20%.

• 1 stycznia 2023 r. – Zakaz używania kotłów węglowych lub drewnianych, które nie spełniają norm klasy 3, 4 lub 5 PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2023 r. – Kominki muszą spełniać wymogi ekoprojektu lub być wyposażone w urządzenia zmniejszające emisję pyłu.

• 1 października 2023 r. – W Warszawie zakaz stosowania węgla kamiennego oraz innych paliw stałych produkowanych z niego.

• 1 stycznia 2028 r. – Zakaz użytkowania kotłów na węgiel i drewno klasy 3 i 4 w powiatach wokół Warszawy.

Pełna dokumentacja i szczegóły dostępne tutaj.

Województwo Łódzkie

W województwie łódzkim obowiązuje uchwała nr XLIV/548/17 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 24 października 2017 r.

Ważniejsze terminy:

• 1 maja 2018 r. – Zakaz spalania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratu oraz biomasy o wilgotności powyżej 20%.

• 1 maja 2018 r. – Nowe budynki muszą mieć systemy ogrzewania zgodne z uchwałą antysmogową.

• 1 stycznia 2022 r. – W eksploatacji pozostaną tylko kominki i piece spełniające wymagania norm emisji.

Pełna dokumentacja i szczegóły dostępne tutaj.

Województwo Dolnośląskie

W województwie dolnośląskim obowiązują trzy uchwały antysmogowe, które mają na celu poprawę jakości powietrza.

Ważniejsze terminy:

• 1 lipca 2018 r. – Zakaz używania węgla brunatnego oraz wytwarzanych z niego paliw stałych, mułów i flotokoncentratów węglowych, a także mieszanek paliw z ich użyciem. Zakazano także stosowania węgla kamiennego o granulacji poniżej 3 mm oraz stałej biomasy o wilgotności przekraczającej 20%.

• 1 lipca 2018 r. – Zakaz instalacji kotłów, które nie spełniają norm emisji pyłów określonych w uchwale, oraz kotłów wyposażonych w ruszty awaryjne.

• 1 lipca 2018 r. – Kominki muszą spełniać normy ekoprojektu dotyczące emisji pyłów, z możliwością stosowania urządzeń redukujących emisję.

• 1 lipca 2024 r. – Zakaz użytkowania kotłów i pieców, które nie spełniają wymagań klasy 3 w zakresie granicznych wartości emisji pyłu.

• 1 lipca 2028 r. – Zakaz korzystania z kotłów i pieców, które nie spełniają wymagań klasy 3 i 4 w zakresie granicznych wartości emisji pyłu.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Pomorskie

W województwie pomorskim obowiązują trzy uchwały dotyczące ochrony powietrza i wymiany starych pieców.

Ważniejsze terminy:

• 1 stycznia 2021 r. – Zakaz stosowania węgla brunatnego, mułów węglowych, flotokoncentratów oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności przekraczającej 20%.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakaz palenia węglem i drewnem w Sopocie. Dopasowanie do wymogów Ecodesign dotyczy także kominków. Dozwolone będą jedynie paliwa gazowe, gaz płynny LPG, lekki olej opałowy oraz biomasa o wilgotności poniżej 20%.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakaz używania kotłów, pieców i kominków, które nie spełniają norm emisyjnych klasy 3 (PN-EN 303-5:2012) lub nie posiadają tabliczki znamionowej.

• 1 września 2026 r. – Zakaz używania urządzeń spełniających minimalne standardy emisyjne (klasy 3 i 4, PN-EN 303-5:2012).

• 1 września 2035 r. – Zakaz używania kotłów, pieców i kominków spełniających wymagania emisyjne klasy 5 (PN-EN 303-5:2012).
  
  

Obowiązek przyłączenia do sieci gazowej lub ciepłowniczej:

Na terenach miejskich, poza Sopotem, uchwała wprowadza obowiązek przyłączenia budynków do sieci gazowej lub ciepłowniczej, jeżeli taka opcja jest dostępna. Po upływie terminów likwidacji przestarzałych źródeł ciepła, budynki w zasięgu sieci będą musiały dokonać przyłączenia. Nieruchomości, które nie mają dostępu do sieci, mogą zainstalować kotły na węgiel, drewno lub pellet, spełniające wymagania ekoprojektu.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Lubuskie

W województwie lubuskim obowiązują trzy uchwały antysmogowe, w tym dla Zielonej Góry, Gorzowa Wlkp. oraz dla reszty województwa.

Ważniejsze terminy:

• 1 stycznia 2023 r. – W Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim zakazano używania kotłów na paliwa stałe, które nie spełniają minimalnych standardów emisyjnych zgodnych z klasą 5 oraz kryteriów emisji i sprawności ekoprojektu.

• 1 stycznia 2027 r. – Na całym obszarze województwa lubuskiego (w tym Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim) wprowadzony zostanie zakaz użytkowania kominków i pieców, które nie spełniają wymogów ekoprojektu i nie posiadają odpowiednich certyfikatów.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Kujawsko-Pomorskie

Uchwała nr VIII/136/19 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 czerwca 2019 r. dotyczy całego terenu województwa kujawsko-pomorskiego.

Ważniejsze terminy:

• 1 września 2019 r. – Wprowadzono zakaz spalania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów węglowych (oraz produktów pochodnych tych materiałów), miałów węglowych najniższej jakości oraz drewna o wilgotności większej niż 20%.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakazano użytkowania bezklasowych kotłów i pieców oraz stosowania kominków rekreacyjnych, które nie spełniają warunków emisyjności pyłów określonych w ekoprojekcie.

• 1 stycznia 2028 r. – Wprowadzony zostanie zakaz stosowania kotłów grzewczych 3 i 4 klasy. Dopuszczone do użytku będą tylko urządzenia klasy 5.

• 1 stycznia 2030 r. – Mieszkańcy Bydgoszczy, Ciechocinka, Grudziądza, Inowrocławia, Nakła nad Notecią, Torunia, Włocławka oraz uzdrowiska Wieniec-Zdrój położonego w gminie Brześć Kujawski nie będą mogli używać kotłów, pieców i kominków opalanych paliwem stałym, jeśli ich budynki lub lokale mogą zostać przyłączone do sieci ciepłowniczej lub gazowej w bezpośrednim sąsiedztwie działki.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Lubelskie

Uchwała nr XXIII/388/2021 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 19 lutego 2021 r. dotyczy całego obszaru województwa lubelskiego.

Ważniejsze terminy:

• 1 maja 2021 r. – Instalowane kominki i kotły muszą spełniać wymogi Ecodesign.

• 1 maja 2021 r. – Obowiązuje zakaz używania węgla brunatnego oraz paliw stałych wytwarzanych z jego pomocą, a także węgla kamiennego, chyba że spełnia on wszystkie określone przepisami wymagania. Zakaz obejmuje również miały i flotokoncentraty węglowe, ich mieszanki oraz biomasę o wilgotności wyższej niż 20%.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakazano korzystania z kotłów bezklasowych oraz kotłów klasy 1 i 2 według normy PN-EN 303-5:2002.

• 1 stycznia 2027 r. – Wprowadzony zostanie zakaz stosowania kotłów klasy 3 i 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2030 r. – Zabronione będzie użytkowanie kotłów klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Wielkopolskie

W województwie wielkopolskim podjęto trzy uchwały antysmogowe.

Ważniejsze terminy:

• 1 maja 2018 r. – W Poznaniu obowiązuje zakaz spalania w kotłach, piecach i kominkach mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek wytwarzanych z ich użyciem, węgla brunatnego i paliw z niego wytwarzanych, drobnych miałów węglowych (zawartość cząstek poniżej 3 mm przekraczająca 15%) i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Zabrania się także spalania węgla kamiennego o wartości opałowej poniżej 23 MJ/kg, zawartości popiołu powyżej 10% i zawartości siarki powyżej 0,8%.

• 1 maja 2018 r. – Zakaz używania urządzeń grzewczych, które nie spełniają norm emisji określonych w ekoprojekcie, w tym urządzeń posiadających ruszty awaryjne. Urządzenia te muszą zapewniać możliwość automatycznego podawania paliwa.

• 1 maja 2018 r. – Zakaz korzystania z urządzeń na paliwa stałe w sytuacji, gdy nieruchomość ma dostęp do bardziej ekologicznego systemu ogrzewania lub systemu spełniającego kryteria ekoprojektu, a poziom stężenia PM10 przekracza dopuszczalne normy.

• 1 stycznia 2024 r. – Zakaz użytkowania kotłów bezklasowych na węgiel i drewno, które nie spełniają wymogów klas 3, 4 lub 5 określonych w normie PN-EN 303-5:2012.

• 1 stycznia 2026 r. – Zakaz stosowania pieców kaflowych, pieców typu „koza” oraz kominków, które nie spełniają norm ekoprojektu. Do użytku dopuszczone będą urządzenia z instalacjami filtrującymi spaliny do poziomu wymaganego przez ekoprojekt lub urządzenia o sprawności cieplnej co najmniej 80%.

• 1 stycznia 2028 r. – Zakaz stosowania kotłów i pieców na węgiel lub drewno należących do 3 i 4 klasy według normy PN-EN 303-5:2012. Kotły klasy 5 uruchomione przed 1 maja 2018 r. mogą być użytkowane do końca ich żywotności.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Zachodniopomorskie

Uchwała nr XXXV/540/18 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 26 września 2018 r. dotyczy całego obszaru województwa zachodniopomorskiego.

Ważniejsze terminy:

• 1 maja 2019 r. – Zakazano stosowania węgla brunatnego, mułów, flotokoncentratów oraz paliw, które nie spełniają określonych standardów jakościowych.

• 1 stycznia 2024 r. – Mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego nie mogą korzystać z kotłów bezklasowych.

• 1 stycznia 2028 r. – Wszyscy mieszkańcy województwa będą musieli wymienić kotły klasy 3 i 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Opolskie

W województwie opolskim obowiązuje uchwała nr XXXII/367/2017 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 26 września 2017 r.

Ważniejsze terminy:

• 1 listopada 2017 r. – Zakazano spalania węgla brunatnego, mieszanek z wykorzystaniem mułów i flotu, drewna i biomasy drzewnej o wilgotności wyższej niż 20%, mułu i flotokoncentratu o uziarnieniu 0-3 mm oraz paliw węglowych, w których uziarnienie na poziomie 0-3 mm przekracza 15%.

• 1 stycznia 2030 r. – Zakazane będzie używanie bezklasowych urządzeń grzewczych, które nie spełniają określonych standardów efektywności i emisji zanieczyszczeń.

• 1 stycznia 2032 r. – Mieszkańcy województwa opolskiego będą mogli korzystać tylko z urządzeń grzewczych, które spełniają bardzo wysokie standardy efektywności i emisji zanieczyszczeń, zgodnie z klasą 5 lub normą ekoprojektu.

• 1 stycznia 2036 r. – Kominki rekreacyjne i inne lokalne urządzenia grzewcze na paliwo stałe będą musiały spełniać konkretne wymagania dotyczące emisji, określone w ekoprojekcie.

Pełna dokumentacja wraz z załącznikami dostępna pod tym linkiem.

Województwo Podlaskie 

Na ten moment w województwie podlaskim nie przyjęto uchwały antysmogowej.

Województwo Warmińsko-Mazurskie

W województwie warmińsko-mazurskim nie przyjęto jeszcze uchwały antysmogowej.

Nowoczesne kotły: Ekoprojekt i korzyści związane z wymianą

Nowoczesne kotły zgazowujące drewno i kotły na pellet spełniają wymagania Ekoprojektu, co gwarantuje ich wysoką efektywność i niską emisję zanieczyszczeń. Zainwestowanie w takie urządzenie to nie tylko spełnienie norm, ale również oszczędności na paliwie i niższe koszty eksploatacji.

Jakie dofinansowania przysługują na wymianę bezklasowego pieca?

Możliwość dofinansowania na wymianę bezklasowego pieca jest niezwykle istotne dla osób, które chcą poprawić efektywność energetyczną swojego domu, jednocześnie dbając o ochronę środowiska. Wymiana pieca starego typu na nowoczesny, bardziej ekologiczny system grzewczy może wiązać się z dużymi kosztami, dlatego warto skorzystać z dostępnych programów wsparcia.

W Polsce istnieje kilka programów dofinansowania, które umożliwiają wymianę pieca na bardziej ekologiczny model. Przykładem jest program "Czyste Powietrze", który oferuje dofinansowanie na wymianę starych pieców węglowych, w tym tych bezklasowych, na nowoczesne kotły gazowe, elektryczne, czy piecy na biomasę. Program ten jest skierowany do właścicieli budynków jednorodzinnych, którzy spełniają określone wymagania dochodowe.

Dodatkowo, możliwe jest uzyskanie wsparcia z innych programów regionalnych lub krajowych, takich jak „Moje Ciepło” (dotyczący pomp ciepła), czy też różne inicjatywy lokalne organizowane przez gminy. Warto zasięgnąć informacji u lokalnych instytucji, które często oferują dodatkowe dotacje lub ulgi podatkowe.

Korzyści płynące z wymiany bezklasowego pieca na nowoczesny, ekologiczny model, oprócz oszczędności na ogrzewaniu, to także poprawa jakości powietrza, zmniejszenie emisji szkodliwych substancji oraz możliwość otrzymania dopłat, które ułatwiają realizację inwestycji.

Alternatywa dla kopciucha: Kocioł zgazowujący drewno i kocioł na pellet

Wymiana kopciucha na piec zgazowujący drewno lub piec na pellet to rozwiązanie, które eliminuje emisję szkodliwych substancji i zapewnia większą efektywność energetyczną. Dowiedz się, dlaczego kotły klasy 5 Ecodesign to atrakcyjna alternatywa. 

Podsumowanie

Optymalizacja artykułu pod kątem SEO to proces, który polega na zastosowaniu odpowiednich słów kluczowych, zoptymalizowanej strukturze treści i uwzględnieniu najlepszych praktyk w zakresie linkowania, zdjęć i długości tekstu.

Powiązane tematy 

• Jak uzyskać dofinansowanie na wymianę starego pieca 

• Czyste Powietrze